Matta 16:18-24

« Matta 15 | Matta 16 | Matta 17 »
18Ben de sana şunu söyleyeyim, sen Petrus'sun[a] ve ben kilisemi bu kayanın[b] üzerine kuracağım. Ölüler diyarının kapıları ona karşı direnemeyecek. 19 Göklerin Egemenliği'nin anahtarlarını sana vereceğim. Yeryüzünde bağlayacağın her şey göklerde de bağlanmış olacak; yeryüzünde çözeceğin her şey göklerde de çözülmüş olacak.” 20Bu sözlerden sonra İsa, kendisinin Mesih olduğunu kimseye söylememeleri için öğrencilerini uyardı.
İsa Ölüp Dirileceğini Önceden Bildiriyor
(Mar.8:31-9:1; Luk.9:22-27)
21 Bundan sonra İsa, kendisinin Yeruşalim'e gitmesi, ileri gelenler, başkâhinler ve din bilginlerinin elinden çok acı çekmesi, öldürülmesi ve üçüncü gün dirilmesi gerektiğini öğrencilerine anlatmaya başladı.
22Bunun üzerine Petrus O'nu bir kenara çekip azarlamaya başladı. “Tanrı korusun, ya Rab! Senin başına asla böyle bir şey gelmeyecek!” dedi.
23Ama İsa Petrus'a dönüp, “Çekil önümden, Şeytan!” dedi, “Bana engel oluyorsun. Düşüncelerin Tanrı'ya değil, insana özgüdür.”
24 Sonra İsa, öğrencilerine şunları söyledi: “Ardımdan gelmek isteyen kendini inkâr etsin, çarmıhını yüklenip beni izlesin.
« Matta 15 | Matta 16 | Matta 17 »
  • Giriş
  • Video
  • Notlar

Notlar

16:18 Bu ayette kilisenin temeli olarak belirtilenin ne olduğuyla ilgili çeşitli yorumlar yapılmıştır: (1) İsa Mesih’tir; (2) Petrus’un, İsa’nın Mesih olduğuna dair imanla yapılan ikrarıdır (Mat.16:16); (3) Mesih’in öğretileridir; (4) Pentikost Günü’nde yaptıkları (Elç.2. bölüm), Kornelius’a hizmeti (Elç.10. bölüm) ve elçiler arasındaki önderliği (bkz. Yu.1:42’ye ait not) açılarından düşünüldüğünde, Petrus’un kendisidir. Petrus’sun Grekçesi “petros”tur, ‘kaya’anlamına gelir. kilisemi Septuaginta metninde belirli zamanlarda bir araya gelen İsrail topluluğunu tanımlamak için kullanılan aynı sözcük (ekklesia), Pentikost Günü’nden itibaren yaşayan tüm imanlıların oluşturduğu topluluk anlamında kullanılmıştır (bkz. Bilgi Kutusu: Kilise, s. 1588). Bu sözcük Yeni Antlaşma’nın İsa Mesih’in yaşamını anlatan ilk dört kitaptan yalnızca Matta’da bulunur (bu ayette ve iki kez Mat.18:17’ de). kayanın Grekçesi “petra”dır. Ölüler diyarının Grekçe’de ölen kişilerin ruhlarının gittiği yeri ifade eden “Hades” sözcüğü, İbranice’deki “Şeol” sözcüğü ile aynı anlamdadır (bkz. Yar.37:35’e ait not; ayrıca bkz. Makale: Cennet, Cehennem, s. 1898). “Ölüm diyarının kapıları” ifadesi, ‘ölümün güçleri’ (yani, Mesih’e ve krallığına karşı gelen tüm güçler) anlamına da gelir (krş. Eyü.17:16). ona karşı direnemeyecek Grekçe’den “onu yenemeyecek” diye de çevrilebilir.
16:19 “Anahtar” yetkiyi simgeler (krş. Yşa.22:22; Va.3:7). Petrus, Elçilerin İşleri’nde yer alan iki can alıcı olay olan, Pentikost Günü’nde imanlılar topluluğunun oluşmasında (Elç.2:14-41) ve müjdenin Yahudi olmayanlara ulaştırılmasında (Elç.10. bölüm ; Elç.11:18) önemli bir rol oynar. bağlayacağın... çözeceğin Yahudi din önderlerinin “yasaklamak” ve “izin vermek” anlamında kullandığı “bağlamak” ve “çözmek” sözcüklerinin imanlılar topluluğunda kullanımıyla ilgili başlıca üç yorum vardır: sözcükler, (1) İmanlılar topluluğundaki düzeni ve disiplini sağlama yetkisini (krş. Mat.18:15-20; Elç.5:1-11) ; (2) kişinin Tanrı tarafından bağışlandığını ilan etme yetkisini (Yu.20:23; krş. Mat.18:19-20); (3) duada hemfikir olan imanlıların yetkisini (Mat.18:19-20) belirtmektedir.
16:20 söylememeleri için öğrencilerini uyardı Krş. Mat.11:16. Öğrenciler İsa’yı açıkça Mesih olarak tanıtmaya başlasalardı, Yahudiler Roma’ya karşı ayaklanma hareketi başlatabilirlerdi (nedeniyle ilgili bkz. Makale: İsa Mesih Kimdir?, s. 1373).
16:21 İsa Mesih, artık kalabalıklara benzetmelerle ders vermek yerine, yakında çekeceği acıya ve ölümüne tanık olacak öğrencilerini hazırlamaya odaklanmıştır.
16:22 Petrus O’nu... azarlamaya başladı Bkz. Mar.8:32’ye ait not.
16:23 Şeytan Bkz. Mar.8:33’e ait not; Bilgi Kutusu: Şeytan, s.1385; ayrıca bkz. Eyü.1:6 ve Zek.Eyü.3:1’e ait notlar.
16:24 Bkz. Mar.8:34’e ait not. çarmıhını yüklenip Bkz. Mat.10:38 ve Luk.9:23’e ait notlar.
16:24-26 Bkz. Mat.10:33,Mat.10:38-39’a ait notlar; Mar.8:34’e ait not ; Luk.9:23-27.

Videolar

Matta Girişi

Genel Bakış: Matta'nın amacı, İsa'nın yaşamını, öğretisini, ölümünü ve dirilişini anlatmaktır. Özellikle İsa'nın peygamberlerce geleceği bildirilen ve Yahudilerce uzun zamandır beklenen Mesih olduğunu göstermek ister. Bunun için İsa'nın gelişiyle gerçekleşen peygamberlik sözlerinden alıntılara yer verir1. İsa'nın kurtuluş Müjdesi'nin bütün uluslar için olduğunu ayrıca vurgular2.

Kitabın İçeriği: Matta, İsa'nın soyağacı ve doğumuna ilişkin bilgileri vermekle başlar (1:1-2:23). İsa'nın vaftiz oluşunu ve Şeytan tarafından nasıl denendiğini anlattıktan sonra O'nun faaliyetlerine geçer. Kendisine gelen hastaların tümünü iyileştirdiği bazı olayları kaydeder3; belirli bazı hastaları iyileştirmesinden4 ve öbür mucizelerinden5 de söz eder. Bununla birlikte ağırlık, İsa'nın beş temel bölümde6 toplanan öğretisine veriliyor. Bu öğretinin odağında Göklerin Egemenliği7 bulunuyor. Göklerin Egemenliği, İncil'in öbür kısımlarında Tanrı'nın Egemenliği diye de geçer. İsa'nın ilk gelişiyle başlayan bu egemenlik, O'nun Kral olarak dönüşüyle tamamlanacaktır. Günahlarından dönüp İsa'yı izleyenler, egemenliğin çocukları olurlar. Bunlar, İsa'nın özellikle Dağdaki Konuşma'da açıkladığı yeni yaşama çağrılıyorlar (5-7 bölümleri). Örneğin, ön planda bulunmak yerine başkalarına hizmet etmeyi amaç edinmeliler8; gösterişe kapılmadan iyilik yapmalılar (6:1-18); bağışlayıcı olmalılar (18:21-35); canları pahasına da olsa İsa'yı izlemeliler9.

İsa, sözleri ile eylemleri arasında büyük uyumsuzluklar olan Yahudi din önderlerini şiddetle eleştirir. Onlar için şöyle der: «Göklerin Egemenliği'nin kapısını insanların yüzüne kaparlar; ne kendileri içeri girerler, ne de girmek isteyenleri bırakırlar»10. Buna karşılık İsa, doğru kişileri değil, günahkârları çağırmaya gelmiştir (9:13). İsa ayrıca çağın sonu, kendisinin ikinci gelişi ve son yargı konusunda açıklamalarda bulunur; izleyicilerinin bütün bu olaylara hazırlıklı olmaları gerektiğini anlatır11. İsa'nın kimliğine gelince, Matta imalı ama kesin konuşur12.

Son bölümler İsa'nın ölümünü ve dirilişini anlatır. Ondan önce İsa, nasıl öleceğini birkaç kez açıklar. Son yemeğinde, «Kanım... günahların bağışlanması için birçokları uğruna akıtılan antlaşma kanıdır» der (26:28). Uzun zamandan beri onu öldürmeyi tasarlayan Yahudi önderlerce tutuklanır, yargılanır ve Romalı vali tarafından çarmıha gerilir. Ölür ve dirilir. Kitap, İsa'nın izleyicilerine verdiği ünlü son buyruğuyla noktalanır: «Gökte ve yeryüzünde bütün yetki bana verildi. Bu nedenle gidin, bütün ulusları öğrencilerim olarak yetiştirin...»

Ana Hatlar:

1:1-2:23 İsa'nın doğumu ve çocukluğu
3:1-4:16 İsa'nın göreve hazırlanması
4:17-18:35 İsa'nın Celile ve çevresindeki faaliyetleri
19:1-20:34 Yeruşalim (Kudüs) yolunda
21:1-27:66 İsa'nın Yeruşalim'de öğretisini yayması, tutuklanıp çarmıha gerilmesi
28:1-20 İsa'nın dirilmesi

Kaynak Ayetler: Bkz. s. 24

  • Ayetler
  • Notlar
  • Video
  • Giriş